Teoria tańca cz. 2

LEKCJA TAŃCA KLASYCZNEGO – DRĄŻEK

Kiedy myślimy o balecie to widzimy baletki, pointy, białą paczkę, koka i drążek baletowy. Drążek faktycznie jest nieodłącznym przyjacielem każdej baletnicy, ale ćwiczenia przy drążku nie stanowią całości lekcji tańca klasycznego, są jednak dobrym przygotowaniem do dalszych kombinacji, wykonywanych na środku lub po przekątnej. Jak więc wygląda lekcja baletu? 

Należy zaznaczyć, że w klasyce kolejność ćwiczeń jest z góry określona, ale pedagodzy często modyfikują te schematy w zależności od potrzeb i możliwości grupy. Zajęcia rozpoczynają się ukłonem na powitanie. Następnie uczniowie przechodzą do rozgrzewki, często na podłodze, z wykorzystaniem techniki barre au sol, zwraca się szczególną uwagę na rozgrzanie stóp, stawów skokowych, kolanowych i biodrowych, a także na aktywizację mięśni grzbietu i brzucha. Starsze klasy często rozgrzewają się same, przed rozpoczęciem lekcji. Wtedy, po ukłonie, ustawiają się do drążka. W młodszych klasach, pedagog może rozpocząć ćwiczenia przy drążku od krótkiej, prostej kombinacji, przodem do drążka, żeby przypomnieć uczniom zasady ćwiczeń przy drążku i właściwą postawę. Pierwsze ćwiczenie przy drążku to plie, czyli przysiad, z wykręconymi na zewnątrz nogami, którego zadaniem jest przygotować tancerza do m.in. miękkich i wysokich skoków. Plie można wykonać we wszystkich pozycjach stóp i połączyć je z por de bras, czyli pracą rąk i dłoni, oraz z grand plie, czyli z głębokim przysiadem do samej ziemi. Kolejnym ćwiczeniem jest battement tendus, które polega na wysuwaniu stopy po podłodze aż do całkowitego naciągnięcia palców. Battement tendus wykonuje się z pierwszej, trzeciej lub piątej pozycji, młodsze klasy często wykonują najpierw kombinację tendus z pierwszej pozycji, a następnie z trzeciej lub piątej, w zależności od możliwości grupy. W dalszej kolejności wykonuje się ćwiczenie battement tendus jete, polega ono na rzucaniu prostej, naciągniętej nogi w powietrze na 25 stopni. Battement jete uczy szybkiego, precyzyjnego ruchu, wzmacnia mięśnie wewnętrzne ud i ćwiczy równowagę. Kolejnym ćwiczeniem jest round de jambe parterre, które ma na celu wyćwiczyć świadomą rotację w stawie biodrowym. Duży palec stopy pracującej rysuje na podłodze półkole, po czym zamyka się do pierwszej pozycji. Następnie przystępujemy do battement fondus, wolnego ćwiczenia uczącego synchronicznego prostowania obydwu nóg, potrzebnego m.in w skokach. Battement fondus wykonuje się “w podłogę” w młodszych klasach, następnie na 45, 90 lub 180 stopni, w zależności od poziomu zaawansowania grupy, na całej stopie lub na półpalcach. Kolejnym ćwiczeniem jest battement frappe, z pozycji stopy sur le cou-de-pied, czyli na wysokości kostki nogi opornej, dynamicznie prostuje się nogę, przy czym kolano pracujące nie zmienia położenia. Podczas battement frappe często wykonuje się także petit battement, czyli szybką zamianę położenia stopy pracującej z przodu do tyłu.  Następne ćwiczenie to round de jambe en l’air, polegające na zataczaniu koła stopą w powietrzu, muskając kolano nogi opornej, podczas gdy udo i kolano nogi pracującej pozostają nieruchome. W dalszej kolejności wykonuje się adagio, czyli wysokie unoszenie nóg, do wolniejszej, spokojniejszej muzyki. Ćwiczenia przy drążku kończy grand battement jete, polegające na wyrzucaniu nóg na 180 stopni w górę. 

Ćwiczenia przy drążku uczą precyzji i opanowania, które następnie wykorzystuje się ćwicząc na środku, dlatego są tak ważne. Po ćwiczeniach przy drążku, tancerze stają na środku sali i wykonują kolejne, trudniejsze i bardziej rozbudowane ćwiczenia. Należy pamiętać o tym, że drążek traktowany jest jak partner do tańca, w związku z czym, nie wolno go szarpać, czy przerzucać na niego całą odpowiedzialność za utrzymanie równowagi podczas ćwiczeń. Właściwa postawa przy drążku to delikatnie oparta dłoń, ze złączonymi palcami, ręka powinna znajdować się na wysokości brzucha, łokieć powinien być lekko zgięty, ramiona opuszczone, a plecy wyprostowane. Powyższa kolejność ćwiczeń pozwala wypracować pożądane efekty bez forsowania stale tych samych grup mięśniowych. Każde ćwiczenie ma także inne tempo, ćwiczenia wolne przeplatają się z szybkimi, długie z krótszymi. Wielu tancerzy po latach ćwiczeń nie wyobraża sobie dnia bez drążka, jest to sposób na przygotowanie ciała, ale także umysłu do dalszej pracy. Lekcje tańca klasycznego w szkołach lub zespołach rzadko są udostępniane szerszej publiczności, ponieważ dla tancerzy są one bardzo osobiste. Tancerze na sali szlifują swój warsztat, popełniają błędy, miewają gorsze dni. Wszystko po to, żeby później zaprezentować na scenie dopracowane, perfekcyjne umiejętności.